KODY 2023: IRAN - TRADYCJA I AWANGARDA / premiera programu

15. Festiwal Tradycji i Awangardy Muzycznej KODY

24-28 maja 2023 r.

Festiwal Tradycji i Awangardy Muzycznej KODY jest najważniejszym cyklicznym przedsięwzięciem organizowanym przez Ośrodek Międzykulturowych Inicjatyw Twórczych ROZDROŻA. Dziś to jeden z największych i najważniejszych festiwali muzycznych we wschodniej Polsce. Jego pierwsza edycja miała miejsce w 2009 roku i od razu zyskał on sobie opinię inicjatywy o wielkiej kreatywności. Na Festiwalu KODY światowe znakomitości spotykają się z młodymi muzykami oraz wiejskimi muzykantami, aby zgodnie poszukiwać nowych muzycznych sensów i razem podejmować artystyczne ryzyko. Zadaniem Festiwalu KODY jest nie tylko prezentacja najwybitniejszych osiągnięć dziedzictwa polskiej i światowej kultury muzycznej, ale również kreowanie nowych wartości muzycznych i środków ekspresji artystycznej.

IRAN - TRADYCJA I AWANGARDA / premiera programu

Anahita ABBASI - Zavaya / premiera polska

Martyna KOSECKA- Homāio na perski ney/flet, santur, perkusję, trio smyczkowe i elektronikę / premiera światowa

Fozie MAJD - Faraqhi na skrzypce i wiolonczelę / premiera polska

Farzia FALLAH - Lalayi na trio smyczkowe / premiera polska

Farnaz MODARRESIFAR - Improwizacje na santur i instrumenty / premiera światowa

Wykonawcy:

Ewa LIEBCHEN - flet ney

Farnaz MODARRESIFAR - santur

Anna KWIATKOWSKA - skrzypce

Paweł CZARNY - altówka

Mikołaj PAŁOSZ - wiolonczela

Magdalena KORDYLASIŃSKA - perkusja

Otwartość na świat i świadomość tradycji -  te cechy odnajdziemy w programie wspólnego występu czołowych polskich wykonawców muzyki współczesnej i muzyków z Iranu. Żywe kontakty z Zachodem w latach 60. i 70. XX wieku sprzyjały ujawnieniu się wybitnych talentów, wśród których szczególne miejsce należy się kompozytorce i etnomuzykolożce Fouzieh Majd (ur. 1938). Szerszemu uznaniu jej niezwykle oryginalnych dokonań w dziedzinie twórczości instrumentalnej i elektroakustycznej nie sprzyjała wroga muzyce polityka kulturalna po rewolucji islamskiej. Inaczej niż mieszkająca nadal w Teheranie Majd, wielu irańskich kompozytorów działa w Europie i w Ameryce Północnej, a ich utwory są wykonywane przez renomowane zespoły w programach najbardziej prestiżowych muzycznych wydarzeń. Kompozytorką o międzynarodowym rozgłosie jest mieszkająca obecnie w San Diego Anahita Abbasi (ur. 1985), która w roku 2017 była jedną z założycielek Stowarzyszenia Irańskich Kompozytorek (IFCA - Iranian Female Composers Association). Utrwalane przez politykę państwa islamskiego patriarchalne widzenie miejsca kobiet w społeczeństwie i kulturze, stwarza trudne do pokonania przeszkody kobietom pragnącym realizować twórcze ambicje - zadaniem Stowarzyszenia zrzeszającego kompozytorki mieszkające w Iranie i w diasporze jest upodmiotowienie irańskich artystek poprzez "promowanie oryginalności, różnorodności i równości". Ze Stowarzyszeniem blisko współpracuje Martyna Kosecka (ur. 1989) - polska kompozytorka, która przez wiele lat mieszkała w Teheranie i wraz z Idinem Samimi Mofakhamem (prywatnie jej mężem) zainicjowała tam pierwszy na Bliskim Wschodzie międzynarodowy festiwal muzyki współczesnej. Do młodego pokolenia irańskich kompozytorów należy również działająca w Niemczech Farzia Fallah (ur. 1980). Zainteresowania irańskich twórców są różnorodne i nie zawsze wykazujące związki z muzyczną tradycją ich kraju. Niemniej na program niniejszego koncertu składają się utwory nawiązujące do perskiej kultury muzycznej - najoczywistszym, choć niekoniecznie najważniejszym odniesieniem jest użycie tradycyjnych instrumentów perskich. Najbliżej tradycji znajdziemy się, słuchając improwizacji Farnaz Modarresifar (ur. 1989) - mieszkającej w Paryżu wirtuozki santuru (instrument strunowy, rodzaj cymbałów), która do wykonania swego utworu zaprosiła również muzyków polskich.